Archives

De Tanacetum is een sterke vaste plant die veel voorkomt in de moes- en kruidentuinen. Deze inheemse vaste plant is ook regelmatig te zien in bermen. De Tanacetum heeft behoefte aan een droge grond en indien aan deze behoefte voldaan wordt zal de Tanacetum vanaf juni tot diep in de herfst prachtig bloeien. Er is echter wel een goede reden te bedenken om de Tanacetum niet aan te planten. De Tanacetum verspreidt bij wind of aanraking namelijk een zeer onaangename geur. De Tanacetum wordt ongeveer 100 tot 120 cm hoog. Deze plant is niet wintergroen en doet het goed in zowel de zon als de halfschaduw.

Combineren met

• Symphyandra
• Dryas (Zilverkruid)
• Aucuba (Broodboom)
• Persicaria (Duizendknoop)

Bijzonderheden
De Tanacetum vulgare verspreidt een onaangename geur voor mens en dier. Vroeger legde men een bos van deze plant bij de deur omdat mieren dan niet binnen zouden komen. Ook muizen en vliegen schijnen op de loop te gaan voor de Tanacetum vulgare.

Stachys kan je eigenlijk scheiden in twee groepen te weten groen bladig en grijs bladig. De groen bladige soorten Stachys noemen we in het Nederlands Andoorn. De sierwaarde van deze groenbladige zijn de bloemen. Groenbladige Stachys soorten worden meest ingezet als goede bodembedekkers die weinig onderhoud vragen. De groenbladige Stachys soorten worden afhankelijk van de soort en variëteit 30 tot 45 cm hoog en bloeien met witte of roze bloemen. Plant deze makkelijke plant op een plaats in de schaduw of halfschaduw.

Enkele groenbladige Stachys soorten
Stachys grandiflora ‘Superba’: Deze Andoorn bereikt een hoogte van ongeveer 60cm en bloeit van juli tot augustus met lilapaarse bloemen. Voor een lange bloei kunt u deze soort het beste op een plaats in de halfschaduw planten. Voor een optimale dekking plant je 7 tot 9 stuks per M².

Stachys monnieri: Roze bloeiend in juli tot augustus met orchidee-achtige bloemen. De hoogte is ongeveer 35cm. Zet deze Andoorn op een plaats in de halfschaduw. Plant tussen de 7 en 10 planten per M².

Stachys alba: Rijk bloeiende Andoorn met witte bloemen. De hoogte is ongeveer 30cm. Goede bodembedekker die graag in de zon of halfschaduw wil staan. Plant 8 tot 11 stuks per M². Topper!
 
Stachys rosea: 35cm hoge roze tot zalmroze Andoorn. Deze soort bloeit erg rijk in juli met een uitloop naar augustus. Plant 16 planten per M².

Stachys discolor: Erg kleine Andoorn met een hoogte van ongeveer 10cm. Erg sterke soort voor een plaats in de zon. De bloemkleur is wit in augustus op zijn rijkst. Plant 14 tot 16 stuks per M².

Groenbladige Stachys combineren met

• Coreopsis
• Siergrassen
• Phlox (Vlambloem)

De grijsbladige Stachys noemen we in het Nederlands Ezelsoren. De sierwaarde van de plant is het blad. Niet dat de grijsbladige Stachys soorten niet bloeien maar de bloemen zijn over het algemeen erg klein. De meest gebruikte grijsbladige Stachys is de Stachys byzantina die we nog niet zo lang geleden Stachys olympicus noemden. Grijsbladige Stachys heeft een hekel aan een te natte grond en staat het liefst in de zon of halfschaduw. De plant heeft niet alleen een hekel aan een natte grond ook een regenbui kan de plant zeker niet waarderen en laat het blad dan hangen waar ongetwijfeld de naam ezelsoren vandaan komt. Maar niet getreurd na regen komt zonneschijn en al snel zal de Stachys weer de oude zijn.

Enkele grijsbladige Stachys soorten
Stachys byzantina: 50cm hoge Ezelsoor die vanaf juli tot en met augustus bloeit met grijze kaarsen met kleine roze bloemetjes. Plant 7 tot 9 stuks per M².

Stachys byzantina ‘Silver Carpet’: Echte bodembedekkende plant waar enkel het grijze blad sierwaarde heeft daar deze soort niet bloeit. Deze niet bloeiende Stachys bereikt een hoogte van ongeveer 15cm. Plant 8 tot 12 stuks per M².

Stachys byzantina ‘Big Ears’: Deze 70cm hoge Stachys heeft de grootste bladen van allemaal. Het blad is grijsgroen van kleur. De bloemen bloeien in juli roze. Plant 4 tot 6 stuks per M².

Grijsbladige Stachys combineren met

• Lavendula (Lavendel)
• Artemissia (Alsum)
• Gypsophila
• Monarda
• Achillea

Ruta graveolens met als Nederlandse naam Wijnruit is weer terug van weggeweest maar wel met een andere functie. Vroeger werd de Ruta graveolens gebruikt door de Romeinen als geneeskrachtige plant. De Ruta graveolens zou goed zijn tegen een te hoge bloeddruk, hoofdpijn, kiespijn en reumatische pijn. Later werden er planten gevonden die veel beter werkten tegen deze klachten en verdween de Ruta graveolens van het toneel. Dat is maar goed ook want de Ruta graveolens is bij overmatig gebruik matig giftig. Erger nog de Ruta graveolens bevat stoffen die afdrijvend werken wat dus kan betekenen dat zwangere vrouwen hun vrucht zullen afstoten. Later werd de Ruta graveolens gebruikt als keukenkruid. Vooral in Ethiopië en Griekenland worden gerechten met eieren, kaas en vis met het blad van de Ruta graveolens gegarneerd. De smaak van de Ruta is erg bitter en past daardoor niet in de keukens van Nederland en België. Het is in België zelfs verboden om de Ruta graveolens in voeding te verwerken.

Bij aanraking van deze plant is het verstandig om tuinhandschoenen te dragen daar de plant fototoxische stoffen bevat wat ernstige huidirritatie kan veroorzaken. Lees hier meer over fototoxiteit.

Nieuwe toekomst voor de Ruta graveolens en Ruta patavina is het gebruik in de gecultiveerde tuinen van nu. De plant wordt voornamelijk ingezet om zijn grijze bladkleur en gele bloemen. De Ruta wordt ingedeeld als vaste plant maar doordat de Ruta vaak houtig is aan de basis zie je de plant ook vaak ingedeeld bij de halfheesters. Wijnruit wordt ongeveer 70 cm hoog en bloeit van juni tot en met juli met gele bloemen. Of de Ruta een lange toekomst bezworen blijft is nog maar de vraag daar de plant fototoxische stoffen bevat. De Ruta patavina is een veel lagere soort die ongeveer 30 cm hoog wordt en zodevormend is. Goed te gebruiken in de rotstuin.

Katten schijnen een hekel te hebben aan de Ruta graveolens. Het aanplanten van de Ruta in uw tuin zal een kattenwerend effect hebben.

Vermeerderen
Ruta laat zich prima vermeerderen middels scheuren/delen.

Combineren met

• Nigella damascena tip!!
• Anaphalis triplinervis (Siberische Edelweiss)
• Salie (Salvia

Wat de Latijnse benaming al doet vermoeden is Sempervivum een erg makkelijke tuinplant. Semper betekend altijd en vivus = levend. Deze “altijd levende”? plant heeft eigenlijk alleen maar een hekel aan te veel water en te strenge vorst. Voor de rest trotseert Sempervivum werkelijk de meest barre omstandigheden. Zelfs hele periodes van brandende zon zonder regen lijken de Sempervivum niet te deren. Sempervivum is een ideale plant voor in de rotstuin waar hij makkelijk te combineren is. Sempervivum valt onder de succulenten. Succulenten zijn planten die water kunnen opslaan in de wortel, stengel of het blad. We noemen dit dan knol, stam of bladsucculenten. Dit soort planten zijn ideaal voor mensen met weinig tijd om planten te verzorgen. Zorg bij de aanplant van Sempervivum voor een goed gedraineerde standplaats. Meng desnoods wat steenslag of grind door de aarde en plant Sempervivum wat scheef aan zodat bij eventuele regenval het water makkelijk van de plant wegstroomt. Sempervivum stelt verder geen eisen aan de grondsoort en zal het altijd doen zelfs op de meest arme grond. De meeste succulenten kunnen niet tegen vorst wat, als je logisch nadenkt, niet verwonderlijk is. Het opgeslagen water in de plant kan gemakkelijk bevriezen waardoor de plant zal afsterven. Sempervivum is een uitzondering die erg goed tegen vorst kan.

Goede winterharde Sempervivum soorten

Sempervivum tectorum: Eén van de sterkste soorten met roze bloemen in juni/juli. Deze ‘gewone huislook’ is ongeveer 15cm hoog en breid zich snel uit. Plant 24 stuks per M².

Sempervivum arachnoideum: Vormt in de harten van de rozetten zilverwitte draadjes wat de Nederlandse benaming Spinnenwebhuislook heeft opgeleverd. Makkelijke langzaamgroeiende Sempervivum die slechts 10cm hoog wordt. Draagt in juni/juli karmijnrode kleine bloemetjes.

Sempervivum calcareum ‘Grigg’s Surprise’: Zeer winterharde Sempervivum die mooie rozetten vormt. De stijf gepunte bladen zijn aan de punt roodbruin. In juni vormen zich roze bloemen aan de 15cm hoge plant. Plant 32 stuks per M²

Sempervivum ‘Bronco’: Bijzondere kleur bladrozetten die een groen hart hebben en naar buiten toe bordeaux rood kleuren. De plant is 20cm hoog en bloeit in juli op zijn hoogtepunt met roze bloemen. Plant 24 stuks per M².

Sempervivum ciliosum borisii: Wie dacht dat geel bloeiende Sempervivum niet bestond heeft het mis. Deze variëteit is de enigste geel bloeiende sempervivum. De hoofdrozet van deze soort sterft na enige tijd af waardoor er in het hart een gat zal ontstaan. Na verloop van tijd ontwikkelen zich in dit gat nieuwe bladrozetten. Plant 24 stuks per M².

Sempervivum op het dak
Eeuwen geleden planten men Sempevivum aan op daken om de kwade geesten of bliksem te weren. Nu wordt Sempervivum, weliswaar met andere redenen, weer op daken geplant. Sempervivum wordt samen met sedum soorten op kant en klare rollen verkocht om op platte daken uit te rollen. De voornaamste reden is nu de isolerende werking en het geringe onderhoud aan een ‘groen dak’. De meest gebruikte soort voor aanplant op het dak is de Sempervivum tectorum.

Sempervivums zijn door het weinig onderhoud ideale planten voor op een graf.

Combineren met

• Jovibarba
• Sedum
• Saxifraga

Pulmonaria met de Nederlandse naam Longkruid is een plant die ik eigenlijk nooit aanplant. Niet dat ik een hekel aan Pulmonaria heb maar meer omdat het een plant is waar ik niet aan denk tijdens het maken van een beplantingsplan. Toch is het een mooie sterke plant die buiten de blauwe, rode of witte bloemen ook nog eens schitterend blad heeft. Het blad van de Pulmonaria is gevlekt waar je als tuinontwerper over het algemeen goed mee uit de voeten kunt. Zeker op de wat saaie plaatsen in een tuin zijn dit soort planten prima geschikt. Ook in de kleine tuin zal een Pulmonaria een meerwaarde hebben ten opzichte van planten met enkel groen blad. Door het bonte blad en bloemen is er altijd wel wat te beleven op de plaats waar de Pulmonaria aangeplant is. Pulmonaria heeft als voorwaarde dat de grond goed vochtig moet zijn. Dit verklaart direct de reden waarom je deze plant een plaats in de schaduw of halfschaduw moet geven. Een plaats in de schaduw of halfschaduw heeft nog het voordeel dat het blad mooi donker groen zal worden waardoor de witte vlekken veel beter tot zijn recht komen.

Aandachtspunt
Pulmonaria is gevoelig voor meeldauw.

Soorten

• Pulmonaria officinalis ‘sissinghurst White’: Bloemkleur wit. Bloeit van maart t/m mei.
• Pulmonaria angustifolia: Bloemkleur intens blauw. Bloeit van maart t/m april.
• Pulmonaria ‘Blue Ensign’: Bloemkleur helderblauw.
• Pulmonaria longifolia ‘E.B. Anderson’: Bloemkleur blauw. Bloeit van maart t/m mei.
• Pulmonaria ‘Majesté’: Bloemkleur lilaroze met zilverkleurig blad.
• Pulmonaria rubra: Bloemkleur rood. Bloeit van maart t/m april.

Combineren met

• Helleborus
• Mertensia

Prunella vulgaris met als Nederlandse naam Brunel of Bijenkorfje is een wilde vaste plant uit de Lipbloemenfamilie. Brunel is een plant die tot ongeveer 45 cm hoog kan worden en bloeit vanaf mei tot ongeveer september met mooie blauw/paarse bloemen. Bijen die af en aan naar de bloemen van deze plant vliegen zijn er de oorzaak van dat men de Prunella vulgaris ook wel Bijenkorfje noemt. Brunel komt algemeen voor in bermen en graslanden liefst op vochtige, matig voedselrijke grondsoorten. Vermeerderen kan middels scheuren in het najaar.

Prunella vulgaris heeft eetbare lichtbittere blaadjes die looizuur bevatten en is wondhelend. Vroeger werd de Brunel ingezet tegen keelontsteking.

Combineren met

• Iris Pumila (Lis)
• Nepeta (Kattekruid)
• Origanum (Marjolein)

Bijenkorfje of Brunel is goed te gebruiken in de vlindertuin of als randbeplanting in de border.

De Primula met als Nederlandse naam Sleutelbloem is een zeer grote groep planten waarvan de Primula auricula soorten al vroeg in het jaar bloeien met felle kleuren. De kleuren zijn dusdanig fel dat je er wel van moet houden. Primula auricula wordt ongeveer 15cm hoog en bloeit vanaf april tot en met mei. Primula auricula bloeit afhankelijk van de variëteit met gele, witte, blauwe, roze of rode bloemen. De felle kleuren van de Primula auricula lijken de ideale manier om klanten de winkel in te lokken. Niet alleen bloemenstalletjes en bloemenwinkels maken hier veelvuldig gebruik van maar tegenwoordig weten de bouwmarkten ook hoe ze mensen de winkel in moeten lokken. Veel mensen zullen deze Primula’s vervolgens in huis zetten waardoor het voorjaarsgevoel al snel zal volgen. Helaas is het in de meeste woningen veel te warm voor de Primula auricula waardoor deze snel slap zal gaan hangen. Alleen als je de Primula auricula een koele plaats in huis geeft en voldoende water geeft zal je lang plezier in huis kunnen hebben van deze plant. Indien de Primula auricula ondanks je goede zorgen toch slap gaat hangen kan je de plant gewoon in de tuin zetten. De Primula auricula is een winterharde vaste plant die het volgend voorjaar gewoon weer zal bloeien. Geef de Primula een plaats in de schaduw op een niet te droge plaats.

Bijna alle Primula soorten bevatten de stof primine wat bij aanraking allergische reacties (eczeem) kan geven. Pas vooral goed op met de Primula obconica die bekend staat zeer veel primine te bevatten wat er toe kan leiden dat er zelfs zonder aanraking al irritatieverschijnselen kunnen optreden. Van de Primula obconica kan je al irritatieverschijnselen krijgen door je alleen al in de directe omgeving te bevinden!

Vermeerderen
Primula auricula laat zich goed middels scheuren/delen vermeerderen.

Combineren met

• Saxifraga (Steenbeek)
• Soldanella (Alpenklokje)

De Phlox met als Nederlandse naam Vlambloem is een bekende grote groep tuinplanten die is onder te verdelen in twee belangrijke groepen. Dit zijn de vroegbloeiende Phloxen en de zomerbloeiende Phloxen. De vroegbloeiende Phloxen zijn over het algemeen laagblijvende sterke rotstuinplanten en de zomerbloeiende zijn sterke grote borderplanten. Op deze pagina zal ik de laatst genoemde Phlox behandelen. De zomerbloeiende Phlox is een tuinplant die in zeer veel borders aangeplant is. Dit is ook niet zo verwonderlijk daar het een rijk bloeiende makkelijk te houden plant is. Eén van mijn favoriete Phloxen is de Phlox Paniculata ‘Bright Eyes’. Deze Phlox wordt ongeveer 80 cm hoog en bloeit met roze bloemen die in het hart karmijnkleurig zijn. Voor wie van roze houdt is de Phlox maculatum ‘Alpha’ een echte aanrader. Ook deze Phlox wordt ongeveer 80 cm hoog en bloeit zeer rijk. Enigste nadeel is dat zomerbloeiende Phloxen nogal eens meeldauw gevoelig zijn.

Snoei
Probeer de Paniculata soorten eens in een tweede bloei te krijgen door de plant direct na de bloei tot ongeveer 5cm boven de grond af te knippen. Met een beetje geluk zal de Phlox een bescheiden tweede bloei laten zien. Indien dit niet het geval is zal de Phlox door deze rigoureuze snoeibeurt in ieder geval weer fris groen blad zetten.

Vermeerderen
Phlox laat zich prima vermeerderen middels scheuren/delen.

Uitspraak
Phlox spreek je uit als Flox.

Combineren met

• Duizendblad (Achillea)
• Liatris
• Duifkruid (Scabiosa)
• Knautia

Niet alleen over Nederlandse namen ontstaat vaak verwarring ook Latijnse namen willen nog wel eens veranderen. Dit is ook het geval bij de Duizendknoop die ik nog geleerd heb als Polygonum en nu Persicaria wordt genoemd. De naam mag dan van Polygonum veranderd zijn in Persicaria het is en blijft mijns inziens een schitterende bodembedekkende plant die ook nog rijk bloeit. Vooral de Persicaria amplexicaulis gebruik ik vaak in tuinen die ik aanleg. Of deze variëteit de mooiste bloemen heeft valt over te twisten. De reden dat ik deze veelvuldig aanplant heeft meer te maken met het feit dat de Persicaria amplexicaulis laat in de zomer tot vroeg in het najaar bloeit. Een onbekendere variëteit is de Persicaria filiformis die minder rijk zal bloeien maar de bloedlrode kleur maakt hier weer veel goed. Let wel op dat bovengenoemde variëteiten vrij hoog zullen worden en dus niet geschikt zijn voor de kleine tuin. Voor de kleinere tuinen is de Persicaria affinis met een hoogte van 25 cm prima geschikt.

Bij aanraking van deze plant is het verstandig om tuinhandschoenen te dragen daar de plant fototoxische stoffen bevat wat ernstige huidirritatie kan veroorzaken. Lees hier meer over fototoxiteit.

Vermeerderen
Niet zelden hoor je dat Duizendknoop een woekerende plant is wat mijns inziens niet waar is. De Persicaria mag dan wel op wortelstokken groeien die zich inderdaad flink kunnen uitbreiden maar de plant is makkelijk in de toom te houden door deze delen weg te steken. De afgestoken delen kan je weer uitplanten en zullen zeker goed aanslaan.

Combineren met

• Siergras (Miscanthus)
• Ligularia
• Rudbeckia

Papaver met de Nederlandse naam Klaproos is een grote groep planten die bestaat uit eenjarige, tweejarige en vaste planten. De inheemse soorten zie je met al hun bloemenpracht zo rond juni/juli in bermen langs de wegen. Vooral als er in de grond gegraven is zullen Klaprozen te voorschijn komen. De beste grondsoort voor Papaver is zand tot lichte kleigrond. Papaver heeft het liefst een plaats in de volle zon. Papaver bloeit met grote bloemen. De dunne bloemblaadjes worden vaak vergeleken met crêpe papier wat direct een reden is de plant een plaats uit de wind te gunnen.

Eenjarige Papaver soorten
Papaver somniferum ‘Lilac Single’:
Papaver somniferum ‘Bowling Ball’
Papaver somniferum ‘Hen & Chickens’

Tweejarige Papaver soorten
Papaver nudicaule ‘Sibirsk Valmue’
Papaver nudicaule ‘Poppy Bussana’

Papaver als vaste plant
Papaver is er gelukkig ook als vaste plant. Vooral in de wildere tuinen of rotstuinen is het een schitterende plant. Plant ze dan ook uit zodat het lijkt of ze zichzelf uitgezaaid hebben. Er zijn zelfs Papaver soorten die 100cm hoog kunnen worden. De meest gebruikte vaste Papaver is de Oosterse Papaver (Papaver orientale). Na de bloei vormen zich zaaddozen die je er uit kan knippen om een tweede bloei te stimuleren. De hobbyist kan het zaad winnen om te vermeerderen. Deze Oosterse Papaver kan je middels een wortelstek vermeerderen.

Papaver oriëntale ‘Briljant’: Grote enkele klaproos. Hoogte ongeveer 80cm. Bloeitijd mei/juni.
Papaver oriëntale ‘Chief’: Mahonierode klaproos met een hoogte van ongeveer 80cm.
Papaver oriëntale ‘Goliath’: Oranjerode klaproos met een hoogte van ongeveer 100cm. Bloeitijd mei/juni.
Papaver oriëntale ‘Helen Elizabeth’: Zalmroze met een zwart hart. Hoogte ongeveer 80cm.
Papaver oriëntale ‘Kleine Tanzerin’: Rijk bloeiende zalmroze Papaver. Hoogte ongeveer 50cm.
Papaver oriëntale ‘Perry’s White’: Grootbloemige Papaver met mooie witte bloemen. Hoogte ongeveer 80cm. Bloeitijd mei/juni.

Papaver als snijbloem
Indien je Papaver op de vaas wilt zetten zal je over het algemeen flink teleurgesteld zijn over de korte periode die de Papaver goed blijft. Toch is er een manier om dit te verlengen. Doop de uiteinden van de stelen na het plukken ongeveer 25 seconden in kokend water. Hierna zet je ze in een vaas gevuld met lauw water.

Combineren met

• Campanula lactiflora
• Phlox (Vlambloem)
• Duifkruid (Scabiosa)