Archives

In welk jaargetijde plant je een boom?
Tegenwoordig kan je in ieder jaargetijde bomen planten. Boomkwekers kweken bomen steeds vaker van jongs af aan in een pot. In de handel noem je dit containerplanten. Doordat deze bomen in een pot gekweekt worden krijgen ze een mooie vaste kluit die tijdens het overplanten niet uit elkaar zal vallen of beschadigen. Op deze manier is het dus mogelijk midden in de zomer een boom te planten. Alleen als het vriest is het niet mogelijk om een boom te planten. De beste tijd om bomen te planten is echter het najaar. In het najaar kan je namelijk bomen uit de volle grond planten. Bomen die uit de volle grond geleverd worden zijn vele malen goedkoper dan containerplanten. Ook bij bomen die uit de volle grond geleverd worden zijn er verschillen. Zo kunnen verschillende bomen geleverd worden zonder kluit. Bomen zonder kluit noemen we wortelgoed, ‘kale wortel’ of ‘naaktwortel’. Groot voordeel hier is dat deze bomen erg voordelig zijn en door de kale wortel niet veel wegen. Als laatste hebben we dan de bomen uit de volle grond die geleverd worden met kluit. Deze groep is zo gekweekt dat de boom een mooie kluit heeft gemaakt. Nadat de kweker deze bomen uitgegraven heeft zal deze er een netje omheen binden om de kluit bij elkaar te houden. Haal deze netjes er tijdens het planten af maar doe dit pas als de boom in het plantgat staat. Alleen als de kweker netjes van jute heeft gebruikt kun je deze laten zitten. Bij zeer grote bomen met kluit wordt er buiten het netje om ook ijzerdraad om de kluit getrokken. Deze kluit noemen we dan draadkluit. Het ijzerdraad om deze kluit mag u beslist niet weghalen! Dit is speciaal ijzerdraad dat binnen enkele maanden opgelost is.

In welke grond dien ik de nieuwe boom te planten
Natuurlijk heb je alvorens de boom aan te schaffen bekeken welke grondsoort er in je tuin aanwezig is, of zelfs al een bodemonderzoek laten maken, en op basis daarvan een geschikte boom uitgekozen. Toch is het verstandig om bij de boomkweker voldoende grond aan te schaffen die u tijdens het planten rechtstreeks op de wortels van de plant aanbrengt. Deze grond is de plant namelijk gewend en zo heb je de meeste kans dat de boom snel zal aanslaan.

Plantdiepte
Iedere boom heeft zijn eigen plantdiepte. De juiste diepte om een boom te planten zal dus per boom bekeken dienen te worden. Dit lijkt ingewikkeld maar het mooie is dat je dit gemakkelijk aan de stam kan aflezen. De overgang tussen groen (alg aanslag) en rood bruin is de juiste plantdiepte. Deze lijn is vrijwel altijd duidelijk zichtbaar op de stam. Bij twijfel kunt u dit het beste aan de kweker vragen.

Plantgat
Een plantgat dien je minimaal tweemaal groter uit te graven dan de grootte van de kluit. De bodem van het plantgat goed loswerken. Vervolgens op de bodem van het plantgat een laagje nieuwe grond aanbrengen en de boom hierop plaatsen. Indien het om een niet al te grote kluit gaat raad ik aan de kluit alvorens deze te planten in een bak met water te zetten zodat de kluit zich goed vol kan zuigen met water. Duw de kluit niet onder water maar laat de kluit zichzelf langzaam volzuigen. Controleer goed of de boom nu op de juiste diepte geplant is alvorens de rest van het plantgat te vullen met nieuwe grond. Schep de nieuwe grond gelijkmatig in het plantgat. Zorg ervoor dat er geen lege ruimtes onder of naast de kluit zijn dit heeft ernstige gevolgen voor de boom. Persoonlijk druk ik de grond tijdens het vullen een aantal keren goed aan. Dit kan je gewoon met je voeten doen maar ga niet stampen.

Boompalen
Het is bij de aanplant van een boom altijd noodzakelijk om ten minste één boompaal te gebruiken. Bij kleine bomen, met een stamomtrek kleiner dan 16 cm, die een beschutte standplaats krijgen volstaat één boompaal. Zet de boompaal altijd voor het planten aan de zijde waar de wind vandaan komt, in de meeste gevallen zal dit west tot zuidwest zijn. Een boompaal dient ongeveer 80 tot 90 cm in de grond geplaatst te worden. De afstand naar de stam van de boom is afhankelijk van de grote van de kluit. Boomband is verkrijgbaar in het plaatselijke tuincentrum en dient bij gebruik van één boompaal op twee plaatsen bevestigd te worden. Het eerste punt is op ongeveer 150 cm boven het maaiveld. Bind de boomband in een 8 vorm om de boompaal en boom en sla deze vast met een speciale spijker. De tweede boomband dient op dezelfde wijze 20 cm lager bevestigd te worden. Indien het een grotere boom betreft of een plaats die minder beschut is kunt u het beste kiezen voor meerdere boompalen. Het beste is dan om te kiezen voor drie boompalen waarvan één voor de aanplant van de boom geplaatst dient te worden. Bij gebruik van drie boompalen volstaat één boomband per paal. Na ongeveer 4 jaar dient u de boompalen te verwijderen. Doe dit ook als de palen nog in prima staat verkeren. De boom dient zichzelf nu te verankeren en zal dit niet doen wanneer deze constant steun van de boompalen krijgt.

Boomspiegel
Een boomspiegel is de ruimte direct om de stam van de boom waarin we niets planten. in een particuliere tuin maken we meestal alleen een boomspiegel indien de boom in het gazon geplant wordt. De voornaamste reden hiervoor is om maaischade te voorkomen en concurrentie van andere planten tegen te gaan. Zelfs gras is, al zou je het niet verwachten, met zijn diepe wortels een gedegen concurrent van de boom. Een boomspiegel kan iedere vorm hebben maar in de meeste gevallen zal dit rond of vierkant zijn. Het juiste voormaat van een boomspiegel is de breedte van de kroon van de boom.

Wetenswaardigheden
Voor een juiste verhouding is het noodzakelijk een geschikte boom uit te zoeken voor de tuin. Bomen kunnen erg groot en breed worden. Voordat je een boom aankoopt is het daarom verstandig je goed in te lezen in het type boom die je voor ogen hebt. Een heel belangrijke regel die ik maar al te vaak toepas is dat een boom nooit hoger mag zijn (worden) dan dat de tuin diep is.

Coniferen planten

Een volle en dichte coniferen haag planten? Belangrijk is het om te weten dat u doorgaans 2,5 conifeer per meter plant. Dus voor een volle en dichte haag van 10 meter lang heeft u 25 coniferen nodig. Sterke en winterharde coniferen zijn:

• Thuja Occidentalis Brabant
• Thuja Plicata Excelsa
• Cham. Laws. Columnaris
• Cham. Laws. Ivonne

Begin met de juiste voorbereiding alvorens u de coniferen gaat planten.

Span een touw tussen 2 palen zodat er een rechte lijn ontstaat. Hierlangs graaft u een diepe sleuf die zo’n 15 centimeter dieper en breder is dan de
kluit van de coniferen.

Zorg voor een vruchtbare ondergrond. Bemeste tuinaarde is beter voor de groei van uw   coniferen dan zandgrond.

Woel de ondergrond (bij voorkeur bemeste tuinaarde) goed los en meng het met wat tuinturf voor extra voeding van de coniferen.

Bij het daadwerkeijk planten van de coniferen gaat u als volgt te werk:

Indien nodig verwijder het gaas om de kluit van de conifeer
Houdt een afstand van veertig centimeter aan tussen de coniferen
Stop de coniferen in de grond en duw de grond goed aan zodat de wortels van de coniferen goed in contact staan met de aarde.

Nazorg
Geef de coniferen minimaal 2 á 3 keer per week water.
Het eerste jaar 1 keer snoeien pas als de coniferen na het planten flink zijn gegroeid.
De volgende jaren 2 keer per jaar. Bij voorkeur in het juni en augustus.

Er zijn nogal wat verschillende soorten planten die zich uitstekend lenen om als haag of heg aangeplant te worden. Speciaal voor jouw gemak heb ik de belangrijkste soorten voor je in de tabel heggen en hagen gezet. Op deze manier kan je in één oogopslag zien welke heggen in de winter groen blijven, hoe vaak je dient te snoeien en welke hoogte de haag zal kunnen bereiken. De hoogte geldt slechts als maximale hoogte. Al deze planten zijn op de door jouw gewenste hoogte te houden door snoei.

Meestal worden vaste planten verkocht als containerplant. Één van de meest voorkomende potmaten is potmaat P9. De vierkante pot is dan 9×9 cm breed en 10cm hoog. De inhoud is ongeveer 0,55 liter potgrond. Een groot voordeel van de potten is dat je de planten nagenoeg het gehele jaar kan planten.

Voorbereidend grondwerk
Voordat je de vaste planten gaat planten is het noodzakelijk om de grond om te spitten. Het is makkelijker tijdens het planten en je kan direct een goede humusrijke grond aanbrengen. Zorg dat je wat informatie verzameld over de soort vaste plant die je koopt zodat je de juiste grondsoort en standplaats kan bepalen. Het spitten doe je met een spade één steek diep is voldoende.

Uitzetten
De beste manier is om nu de vaste planten uit te zetten op de aarde. Als je een complete border aan gaat planten zet je eerst alle planten uit. Op deze manier weet je of je goed uit gaat komen met de aangeschafte planten. Laat de planten tijdens het uitzetten nog in het potje staan. Er kan onverwacht iets gebeuren waardoor je de werkzaamheden een poos moet staken en de kans op uitdrogen is dan groot. Het uitzetten van vaste planten doe je het liefst in een soort driehoeksverband. Zorg ervoor dat je geen rijen ontstaan we zijn tenslotte niet meer op de kwekerij.

Planten
Pas als alle planten uitgezet zijn begin je met het planten van de vaste planten. Begin altijd achteraan in de border zodat je niet meer over je eigen werk heen hoeft. Om de planten uit de potjes te krijgen mag je in geen geval het loof van het plantje vastpakken en hier aan gaan trekken. Het wortelgestel kan zo ontwikkeld zijn dat de plant erg strak in het potje geklemd zit. De makkelijkste en snelste manier is om het potje in je ene hand te nemen en deze op zijn kop leeg te kiepen in je andere hand. Tijdens het leegkiepen knijp je in het potje zodat het wortelgestel los van het potje komt. E.e.a. zal wel duidelijker worden in dit filmpje (filmpje komt in maart 2008 online). Omdat je de aarde goed omgespit hebt kan je zonder tuinschepje planten wat veel makkelijker is dan telkens het schepje te pakken. Maak met je gooihand een gat in de aarde en plant het plantje daarin met je andere hand. Druk deze nu stevig aan met duim en wijsvingers.

Wortelgestel
Als je de vaste planten uit de potjes haalt en het blijkt dat het wortelgestel zo dicht is dat er meer wortels dan aarde in het potje zit dan is het verstandig om de wortels iets te kneuzen. Zeker indien het gaat om ronde potjes is dit zeer verstandig. De wortels zullen dan makkelijker hun eigen weg zoeken en zich snel verankeren in de grond. Dit doe je door simpelweg een paar keer in de kluit te knijpen.

Schrobbelen
Tijdens het planten is het makkelijk om direct te schrobbelen. Ik heb gemerkt dat deze term niet bij vele bekend is. Schrobbelen in het met de hand aanharken van de aarde. In het filmpje (filmpje komt in maart 2008 online)doe ik dit voor.

Heggen en hagen
Een heg of een haag? Beide termen worden door elkaar heen gebruikt. De betekenis van de termen heggen of hagen is gelijk en staat voor een op rij geplante rij struiken of bomen. Een heg of haag werd oorspronkelijk aangeplant als veekering. Na de opmars van prikkeldraad zijn vele heggen of hagen verdwenen uit het landschap. Ook speelde Bacterievuur een belangrijke rol in het verdwijnen van de heggen. Vooral de meidoornhagen (Crataegus laevigata) zijn toen veelvuldig verwijderd. Later bleek dat de verspreiding van Bacterievuur niet veel met de Meidoornheggen te maken had.

Tegenwoordig plant men een heg of haag op de erfgrenzen van de tuin. Heggen zijn een ideale natuurlijke afscherming van het perceel. Maar niet alleen op erfgrenzen worden hagen aangeplant. In de moderne tuinen komen heggen voor om verschillende redenen. Zo kan een heg de tuin dieper of juist breder laten lijken, maar ook voor de omsluiting van zogenaamde tuinkamers zijn hagen prima geschikt. Dan zijn er nog de lage heggetjes die vooral voor de sier aangeplant worden. Denk hierbij aan buxushaagjes.

Heggen of hagen aanplanten
Ongeacht de soort heg die je gaat aanplanten is mijn advies om op de gewenste plaats een geul te graven. Laat je niet verleiden om afzonderlijke plantgaten te graven omdat dat minder werk zou zijn. Een geul werkt veel makkelijker en de heg zal door de goed losgewerkte grond makkelijker aanslaan. Tevens is de heg beter in lijn te zetten bij het uitgraven van een ruime geul. De diepte en breedte van een geul voor de heg zijn sterk afhankelijk van de soort haag die je gaat planten. Neem hier als stelregel dat de geul minstens twee keer breder wordt uitgegraven dan dat de kluiten breed zijn. De diepte dient een half keer dieper dan dat de kluit hoog is te zijn. Nu de geul gegraven is, spit je de bodem van de geul om. Dit om een goede afwatering te verkrijgen. Breng nu een laag nieuwe grond aan in de geul, zoveel dat als je de plant in de geul zet de planten op de juiste diepte staan. Nu zet je alle planten in de geul. Op deze manier kan je de beschikbare planten mooi gelijkmatig verdelen.

Indien je moeite hebt de planten in een mooie rechte lijn te zetten kan je gebruik maken van een touwtje. Nadat je 100% tevreden bent ga je de geul dichtgooien met nieuwe tuinaarde. De juiste tuinaarde is ook weer sterk afhankelijk van de soort heg. Druk de grond goed aan met je voet maar voorkom stampen. Je hoeft niet de gehele geul te voorzien van nieuwe tuinaarde maar bezuinig hier vooral niet op. Laat je door de kweker goed informeren welke tuinaarde het best geschikt is voor de uitgekozen haag. Bij de aanplant van een haagbeuk (Carpinus betulus) dien je goed op te letten daar deze in symbiose leeft. Direct na de aanplant van de haag goed water geven en dit vooral het komende groeiseizoen goed in de gaten houden. Indien je weinig tijd hebt om de heg water te geven leg dan een druppelslang langs de haag. Na het planten van de heg kan je deze direct licht snoeien wat het aanslaan van de heg zal bevorderen. Vooral het toppen zal ervoor zorgen dat de heg direct een breedte groei zal doormaken.

Vele planten leven in symbiose met bodemschimmels (mycorrhiza). De planten kunnen niet zonder de bodemschimmels en de bodemschimmels niet zonder de planten. De schimmel profiteert hier van de door de plant gevormde koolhydraten en de planten worden door de schimmel beter voorzien van water, mineralen en in enkele gevallen ook van eiwitten. Tevens zal de schimmel organische resten in de bodem afbreken waardoor er mineralen voor de planten vrij komen. Door de minuscuul kleine vertakkingen van de schimmeldraden ontstaat er een groter contact met de bodemdeeltjes.

Problemen
Bij planten die met een kale wortel worden geleverd door de kweker zullen deze bodemschimmels door u toegevoegd dienen te worden. Eén van de beste voorbeelden hiervan is de haagbeuk. Haagbeuk (Carpinus betulus)wordt in het najaar massaal door de kwekers met een kale wortel geleverd. Doordat er bij levering met een kale wortel geen grond en dus ook geen bodemschimmel meekomt zullen er vele niet goed aanslaan of zelfs doodgaan. Persoonlijk ben ik van mening dat een kweker die beuken met een kale wortel levert u de juiste grond met bodemschimmel mee moet geven of u op zijn minst dient te informeren.

Oplossing
Koop bij de plaatselijke tuincentra “Levende humus”. In deze zakken “Levene humus” is de zo belangrijke bodemscimmel aanwezig. Tijdens het planten breng je deze “Levende humus” rechtstreeks op de kale wortel aan. Het is niet nodig om het gehele plantgat te vullen met “Levende humus”.

Planten, die mij bekend zijn in symbiose te leven zijn

• Carpinus betulus (Haagbeuk)
• Fagus sylvatica (Beuk)
• Betula (Berk); denk aan de Vliegenzwammen onder aan de stam
• Quercus (Eik); denk aan Eekhoorntjesbrood onder de stam
• Pinus (Den); denk aan Kastanjeboleet onder de stam

Aardbeien planten
Of je nu zelf de Aardbeien hebt vermeerderd of dat je Aardbeienplantjes in een tuincentrum hebt aangeschaft het planten gaat op dezelfde manier. Er zijn meerdere goede manieren om Aardbeien te planten. Vast staat dat ze een plaats in de volle zon moeten krijgen en dat de grond voldoende rijk van humus is daar Aardbeien veelal meerdere jaren op dezelfde plaatst blijven staan. Handig is om de aardbeiplantjes op ‘ruggen’ te planten. Dit zijn langgerekte, trapeziumvormige grondlichamen, die naast elkaar worden aangelegd. Vroeger bedekte men de bodem met een laag stro om zo te voorkomen dat de Aardbeien op de grond hingen en zouden gaan rotten. Toegegeven dat dit een goede en effectieve manier is zijn tijden veranderd en beschikken we inmiddels over antiworteldoek. Anti worteldoek onder aardbeienplantjes voorkomt dat de aardbeien gaan rotten en voorkomt onkruidgroei. Rol anti worteldoek uit over de oppervlakte waar je aardbeien wil planten. Knip om de 25 cm een rond gat in het anti worteldoek. Zorg er voor dat het gat niet groter is dan noodzakelijk. Plant nu de aardbeien op de plaatsen waar je een gat geknipt hebt. Op deze manier hangen de aardbeien niet op de grond en zal je veel minder last hebben van rottende aardbeien.